BaÅŸta ABD’de olmak üzere pek çok ülke Türkiye’yi, bazı önyargılar nedeniyle yanlış tanıyor. Bu yanlış önyargıları düzeltmek için Türkiye’nin etkin ve doÄŸru tanıtımının yapılması gerekiyor.
Turkish Cultural Foundation (TCF), Türkiye’nin doÄŸru tanıtımını yapmak için 2000 yılında ABD’de kurulmuÅŸ bir örgüt. KurulduÄŸu günden bu yana, Türk kültürünün korunması ve dünya çapında tanınması amacıyla özgün programlar hayata geçiren Vakıf, pek çok önemli projeye de imza atmış.
Turkish Cultural Foundation Genel Direktörü Güler Köknar, Türkiye’nin zengin kültürü, sanatı, mimarisi, tarih ve mutfağını Amerikalılarla tanıştırdıklarını vurgulayarak, Türk kültürünün korunmasına yönelik özgün projelerinin yanı sıra baÅŸka kuruluÅŸların projelerine de destek verdiklerini belirtiyor.
Turkish Cultural Foundation, Türk kültürünü ABD’de tanıtmak için bazı programlar düzenliyor. Bize bu programlar hakkında bilgi verir misiniz?
Vakfımızın ana programlarını belli baÅŸlıklar altında toplayabiliriz: Ä°nsandan-Ä°nsana Kültürel DeÄŸiÅŸim Programlarımız altında etkili Amerikalılar için Türkiye kültür turları, Amerikalı öÄŸretmenler için Türkiye araÅŸtırma gezileri düzenlemekteyiz ve Türk kültür ve sanatını tanıtan konferanslar organize etmekteyiz.
TCF ile Amerika Dünya Meseleleri Konseyleri (World Affairs Councils of America) arasında ortaklaÅŸa baÅŸlatılan ABD çapındaki bir program ile Amerikalı öÄŸretmenler Türkiye araÅŸtırma gezileriyle Türkiye’ye gelmekte. Ä°ki kuruluÅŸ arasında 2007 yılında baÅŸlatılan bu program çerçevesinde toplam 296 Amerikalı ortaokul ve lise öÄŸretmeni, TCF tarafından sponsor ve organize edilen iki haftalık araÅŸtırma gezileriyle Türkiye’yi ziyaret etmiÅŸ bulunmaktadır.
Türkiye’yi etkili Amerikalılara tanıtmak ve ülkeye yönelik kültür turizmini arttırmak amacıyla, TCF, 2006 yılından bu yana düzenlediÄŸi kültür turlarıyla toplam 185 Amerikalıyı Türkiye’de ağırladı. Sanatçılardan, siyasetçilere, sivil toplum örgütü temsilcilerinden akademisyenlere uzanan geniÅŸ bir yelpazeden, Türk-Amerikan derneklerinin gösterdiÄŸi adaylar arasından seçilen misafirler, yoÄŸun bir gezi programı çerçevesinde Türkiye’nin zengin kültürü, sanatı, mimarisi, tarih ve mutfağıyla tanıştırılmaktadır.
TCF’nin oluÅŸturduÄŸu gezi programı çerçevesinde özellikle Anadolu’nun bilinen turistik gezi programlarında fazla yer verilmeyen 1000 yıllık Türk kültür mirasına ait mekanlar ziyaret edilmekte ve misafirlerin Türk sanat, sivil toplum, iÅŸ ve fikir dünyası temsilcileriyle bir araya gelmelerine olanak tanınmaktadır. Türk kültür ve sanatının ABD’de tanıtılmasına bir önemli katkıyı yapan bir diÄŸer TCF programı da Türk Sanat ve Kültür Konferansları programıdır. Müzelerin ve üniversitelerin iÅŸbirliÄŸi ve ev sahipliÄŸinde gerçekleÅŸen bu konferanslarla sadece 2010 yılında 1000’in üzerinde Amerikalıya Türk kültürü, tarihi ve sanatı hakkında bilgi verilmiÅŸtir.
Vakfımızın bir diÄŸer önemli tanıtım faaliyeti de internet üzerinden gerçekleÅŸtirilmektedir. Türk kültürü,Türk müziÄŸi ve Türk mutfağı hakkındaki internet portallerimiz, www.turkishculture.org - www.turkishmusicportal.org - www.turkish-cuisine.org, dünya çapında milyonlarca kiÅŸinin Türk kültürü ve Türkiye hakkında bilgi edindiÄŸi portallerdir. 2010 yılında dünyanın 200 ülke ve bölgesinden 1.7 milyon kiÅŸi TCF portallerini ziyaret etmiÅŸtir.
Vakıf olarak Türk kültürünü tanıtmanın yanı sıra korunmasına yönelik de çalışmalar yapıyorsunuz. Türk kültürünü korumaya yönelik yaptığınız çalışmalar nelerdir?
Türk kültürünün korunmasına yönelik, özgün projelerimiz ve destek verdiÄŸimiz baÅŸka kuruluÅŸların projeleri mevcuttur. Bu alanda tamamlanmış çalışmalarımızdan biri Türk Gölge Tiyatrosu: Karagöz’dür. Geleneksel gölge tiyatrosunun dünyadaki en eski örneklerinden olan Karagöz ve Hacivat geleneÄŸini yaÅŸatmak ve gelecek nesillere aktarabilmek için TCF, hayali Metin Özlen’in sahnelediÄŸi 20 Karagöz oyununu filme alarak 5 DVD’lik bir koleksiyonda toplayıp sanatseverlere sundu. Bahse konu koleksiyon Turkish Culture Shop (www.turkishcultureshop.org) adlı sitemizden temin edilebilir.
2010 yılının sonunda ise çok önemli bir “koruma” projesini hayata geçirdik: DoÄŸal Boya AraÅŸtırma ve GeliÅŸtirme Laboratuvarı – DATU (www.tcfdatu.org). Armaggan markasının desteÄŸiyle kurulan DATU, dünyanın en zengin bitki florasına sahip Türkiye’nin doÄŸal boya kaynaklarının tanıtılmasını, doÄŸal boyamacılığın yeniden canlandırılmasını ve bu alanda kırsal kesimlerde istihdam yaratmayı amaçlamaktadır. DATU, kısa sürede, doÄŸal boyada kullanılan, dünyanın en zengin doÄŸal bitki ve böcek koleksiyonuna sahip olmuÅŸtur. DoÄŸal boya analizinde en ileri teknolojiyi kullanan DATU, bu alanda Türkiye’nin önde gelen müzelerine ücretsiz hizmet vererek tarihi eserlerin korunması ve restorasyonuna da önemli hizmetler vermektedir.
DiÄŸer yandan, TCF çok önemli “koruma” projelerine maddi destek vermiÅŸ ve öncü olmuÅŸtur. Bunlarda biri Türkiye Arkeolojik YerleÅŸimleri – TAY Projesi tarafında oluÅŸturulan, Türkiye’deki Demir Çağı YerleÅŸimleri Envanteri projesidir; bir diÄŸeri Kültür Bilincini GeliÅŸtirme Vakfı tarafından geçen yıl tamamlanan Selçuklu Yapı Envanteri projesidir. TCF ayrıca, 2007 yılında ilk kez Türkiye’de gerçekleÅŸen Uluslararası DoÄŸu Halıları Kongresi (ICOC) çerçevesinde, Türk ve Ä°slam Eserleri Müzesi’ndeki 118 tarihi halı ve kilimin restorasyonu ve sergilenmesinin sponsorluÄŸunu üstlenmiÅŸtir. Global Heritage Fund adlı bir Amerikan kuruluÅŸuna destek vererek, Kars’taki tarihi Namık Kemal evinin yeniden inÅŸa edilip Namık Kemal Kültür Merkezi haline getirilmesine destek vermiÅŸ ve aynı kuruluÅŸla iÅŸbirliÄŸinde, 3 yıl süreyle, Çatalhöyük’teki arkeolojik restorasyon çalışmalarına maddi destek vermiÅŸtir.
Yurtdışında Türk sanatçıların yeterince tanındığını düÅŸünüyor musunuz? Bu konuda vakfınızın yaptığı çalışmalar var mı?
Türk sanatçılarımızın dünya çapındaki bireysel baÅŸarıları hepimizin gurur kaynağı. Özellikle edebiyat ve sinema alanında Türkler ismini dünyaya kesinlikle duyurdu. Biz bu alanda daha altyapı temelli bir çalışma düÅŸündük ve “Türk Kültür ve Sanatında Kim Kimdir” veri tabanı projesini geliÅŸtirdik. Ä°stanbul ÅŸubemizde görevli bir sanat tarihçimiz tarafından yürütülen bu projede, Mart 2011 itibariyle yaklaşık 1750 Türk sanatçısının, 50’nin üzerinde kategori altında, dosyalarını yaratmış bulunmaktayız. Bu veri tabanının amacı Ä°ngilizce sanal ortamda sanatçılarımızı tanıtmak ve onlara ulaşımı kolaylaÅŸtırmaktır.
Bir diÄŸer faaliyetimiz de Türk modern sanatının Amerika’da tanıtılmasına yöneliktir. Son 5 yıldır, en büyük modern sanat fuarlarından biri olan SOFA’nın (Sculpture Objects and Functional Art) New York ve Chicago fuarlarında bir Türk standı açarak modern Türk heykel ve cam sanatçılarını Amerikalı galerilere ve sanatseverlere tanıtmaktayız. DiÄŸer yandan, uluslararası sanat faaliyetlerine davet almış bireysel sanatçılarımız da TCF’ye müracaatla
bu faaliyetlere katılmak için destek almaktadır.
2011 yılı için vakfınızın programında neler yer alıyor?
2011 yılında ABD çapındaki eÄŸitim programımız 19 ÅŸehirde devam edecek. Åžu sıralar bu ÅŸehirlerdeki Türkiye öÄŸretmen eÄŸitim çalıştaylarının programlarını koordine ediyor ve yazın düzenleyeceÄŸimiz iki araÅŸtırma gezisiyle Türkiye’yi ziyaret edecek toplam 57 Amerikalı ortaokul ve lise öÄŸretmenini belirlemeye baÅŸlıyoruz. 12-28 Eylül tarihleri arasında Türkiye kültür turumuz gerçekleÅŸecek, bu gezide TCF’nin misafiri olacak etkili Amerikalıları seçme aÅŸamasındayız. Bir yandan da 14-17 Nisan tarihlerinde düzenlenecek olan SOFA New York fuarına hazırlanırken, diÄŸer yandan, TCF Sanat Danışmanı Prof. Dr. Nurhan Atasoy’un ABD çapındaki Türk kültür konferanslarını düzenliyoruz. Ä°stanbul ofisimizde düzenlenen ve Ä°stanbul’daki konsolosluk temsilcileri ve diÄŸer yabancılara yönelik TCF kültür konferansları dizisi de devam edecek.